Procesem restrukturyzacja przedsiębiorstwa nazywamy przeprowadzenie intensywnych zmian w firmie, obejmujących zarówno kwestie organizacyjne, jak i aktywa oraz pasywa przedsiębiorstwa. Głównym celem jest odnowa, wzmacniająca status firmy oraz zwiększająca jej wartość. Restrukturyzacja jest równoważna z transformacją.
Restrukturyzacja przedsiębiorstw jest również sposobem na ogólny kryzys gospodarczy. Jednym ze sposobów na uniknięcie jego skutków przez przedsiębiorców jest restrukturyzacja ich działalności. W sytuacji pogarszającej się koniunktury gospodarczej należy poszukiwać rozwiązań, które zmniejszą koszty działalności i umożliwią funkcjonowanie i przetrwanie firmy na rynku. Osczędności można szukać poprzez przekształcenie formy prawnej, likwidację nierentownych gałęzi itp. Ważne jest jednak by stworzyć model, który uwzględni różne wymogi prawne czy sprzeczne interesy pomiędzy poszczególnymi grupami.
Restrukturyzacja firmy powinna stanowić odpowiedź na sygnały płynące z otoczenia i przejawiać się jako wyraz aktywnej kampanii, mającej na celu walkę o zachowanie pozycji na rynku oraz konkurencyjności wobec innych firm. Należy na bieżąco monitorować wszelkie zmiany by w sensowny sposób zmieniać orientację swych celów i dostosowywać się technicznie, organizacyjnie czy kadrowo do danej sytuacji rynkowej.
Do przyczyn, które kwalifikują przedsiębiorstwo jako wymagające poddania się procesowi restrukturyzacji należą między innymi brak pełnej kontroli kadry managerskiej i zarządzającej nad procesami w podległych departamentach, wysoce materiało i energochłonna produkcja, nieskorelowana z budżetem projektu w końcowym rezultacie, nieefektywny lub całkowity brak zarządzania wolnymi środkami firmy, nieefektywne kampanie rekrutacyjne oraz marketingowe.
Proces zmian jakim jest restrukturyzacja wyzwalany jest poprzez krytyczne sygnały wewnętrzne i zewnątrzne. Stanowi ogół przedsięwzięć zmierzających do zmian strukturalnych i funkcjonalnych. Powinien prowadzić do odnowienia i poprawy efektywności działania oraz stworzenia perspektyw rozwojowych. Firma po procesie restrukturyzacji powinna charakteryzować się nową jakością rozwiązań i nowoczesnością.